उपवासकाळातील पहिला सप्ताह
सोमवार दि. १० मार्च २०२५
✝️
Truly, I say to you, as you did it to one of the least of these my brothers, you did it to me."
“मी तुम्हांला सत्य सांगतो ज्याअर्थी तुम्ही कनिष्ठ बंधूपैकी एकाला केले, त्या अर्थी ते मला केले आहे.
चाळीस रक्तसाक्षी (...३२०)
✝️
तुर्कस्थानमधील आर्मेनिया ह्या ठिकाणच्या सेबेस्टे येथील चाळीस सैनिक ३२० साली रक्तसाक्षी बनले. कप्पाडोसियाचा राज्यपाल आग्री कोलॉस ह्याने सेबेस्टे येथील लोकांना मूर्तीला नैवेद्य दाखविण्याचा आदेश दिला. त्यावेळी ह्या ४० सैनिकांनी इतरांपासून अलिप्त राहून आपली ख्रिस्ती श्रद्धा अबाधित ठेवण्याच्या हेतूने एकजुटीने राहण्याचे ठरविले. ते वेगवेगळ्या देशांतून आलेले होते. त्यांनी मूर्तीपूजेला नकार दिला. यावरून ते ख्रिस्ती आहेत असा निष्कर्ष काढून त्यांना सेबेस्टे येथल्या न्यायालयासमोर उभे करण्यात आले परंतु कुठल्याही शिक्षेच्या भीतीपोटी ते आपली श्रद्धा सोडून देण्यास तयार नव्हते.
प्रारंभी राज्यपालाने त्यांचे मन वळविण्याचा खूप प्रयत्न केला. परंतु सर्व प्रयत्न निष्फळ ठरल्यानंतर त्यांचा अमानुष छळ करण्याचा व तुरूंगात टाकण्याचा आदेश देण्यात आला. तुरूंगात असताना त्यांना प्रभू येशूचे दर्शन झाले. त्याने त्यांना जिद्द व चिकाटीने पुढे जाण्यास धीर दिला.
त्यावर्षी कडाक्याची थंडी पडलेली होती. एका उघड्या तलावात बर्फाच्छादित भूभागावर त्यांना उघडे नागडे झोपविण्याचा व मृत्यूपर्यंत त्या थंडीत कुडकुडत राहण्याचा हुकूम सोडण्यात आला. त्या जीवघेण्या थंडीत त्यांना क्षणभर मोहात पाडण्यासाठी तलावा शेजारी एक भला मोठा विस्तव पेटविण्यात आला होता. ह्या शिक्षेचे त्या चाळीस सैनिकांकडून आनंदाने स्वागत झाले. कोणी शिपाई येऊन आपले कपडे उतरविल ह्याची त्यांनी वाट पाहिली नाही. ते स्वत:हून उघड्या नागड्या अवस्थेत व बर्फाच्छादित तलावात गेले व पाण्यावर तरंगू लागले. "एका छळवादी रात्रीच्या गर्भात सार्वकालिक सुखाचा उष:काल दडलेला आहे” असे म्हणत त्यांनी एकमेकांचे सांत्वन केले. त्यांनी एकत्रितपणे देवाची स्तुती आराधना केली आणि अशी प्रार्थना केली: “हे परमेश्वरा आम्ही चाळीसजण एकत्रितपणे या संघर्षात उतरलेलो आहोत. आम्हा चाळीसही जणांना तुझ्या वेदनेचा मुकूट बहाल कर. ह्या पवित्र आकड्याचा अवमान होईल व ही संख्या कमी होईल असे आमच्या हातून काही घडू देऊ नकोस."
ज्या सैनिकांनी या चाळीस सैनिकांवर पहारा ठेवला होता त्यांनी स्वर्गातून ३९ देवदूत येताना व आपणा सोबत गौरवशाली मुकूट आणताना पाहिले. दरम्यानच्या काळात एकजण सरपटत विस्तवाच्या अग्नीजवळ आलेला होता. त्याला थोडावेळ ऊब मिळाली. परंतु लवकरच त्याला अपराधीपणाची भावना टोचू लागली व त्यातच त्याचा मृत्यू झाला. परंतु हे पाहून शेजारी उभ्या असलेल्या सैनिकांपैकी एकाने ख्रिस्ती धर्माची दीक्षा घेतली आणि त्या मृत सैनिकाच्या जागेवर त्याने शिक्षा भोगायला सुरूवात केली. पुन्हा एकदा रक्तसाक्ष्यांची संख्या ४० पर्यंत गेली. सर्वजण एकनिष्ठेने अखेरचा श्वास घेत होते.या चाळीस सैनिकांमध्ये एक सैनिक बराच वेळ जिवंत होता. जेव्हा अधिकारी आला तेव्हा त्याला हा सैनिक जिवंत असलेला आढळला. त्याने आपला विश्वास सोडून दिल्यास त्याला वाचविण्यात येईल असे आमिष त्याला दाखविण्यात आले. परंतु त्यावेळी त्याची आई त्याच्या शेजारी उभी राहिली. त्यामुळे त्या सैनिकांमध्ये नवीन बळ संचारले. त्याने पुन्हा एकदा ख्रिस्ती धर्माचा जयजयकार केला. त्यामुळे त्याला इतर ३९ जणांसह चित्तेमध्ये टाकण्यात आले.
✝️
मोशेद्वारे दहा आज्ञांचा पुनरुच्चार केलेला आपण आजच्या वाचनात पाहतो देवप्रीति आणि परस्पर प्रीतिच्या आज्ञा पाळण्यानेच मानवाला नीतिमत्व प्राप्त होणार असल्याचे स्पष्टीकरण देण्यात आले आहे.
शेवटच्या न्यायाच्या दिवशी घडणाऱ्या घटनेचा वृत्तांत| देण्यात आला आहे. देवाच्या आज्ञा पाळणारे ते आशिर्वादित आणि देवाविरुद्ध वागणारे ते शापित ठरविले जातील. प्रभू येशू स्पष्टपणे सांगत आहे की, 'ज्या अर्थी ह्या माझ्या कनिष्ठ बंधुपैकी एकासाठी केले त्या अर्थी ते मला केले.' भूकेल्यांस अन्न, तान्हेल्यास पाणी, उघड्यांस वस्त्र, निराश्रितांस आश्रय, आजाऱ्यांना व बंदिवानाना भेट देणे अशा अनेक प्रकारे आपण देव प्रीतिची आज्ञा पाळू शकतो. देवाचे प्रतिरुप असलेली प्रत्येक व्यक्ती आपला बंधु व भगिनी आहे, म्हणूनच त्यांची सेवा हीच परमेश्वराची सेवा आहे. आजच्या चंगळवादी युगात आपल्याला गरजवंतांचा विसर पडलेला असताना प्रभू येशू जणू सांगत आहे की सर्व गरजवंतांमध्ये तुम्ही माझा चेहरा पाहा. संत मदर तेरेजांनी सुद्धा प्रत्येकामध्ये ख्रिस्ताचा चेहरा पाहिला व त्यांची सर्वतोपरी सेवा केली.
गरजवंतांमध्ये आपण ख्रिस्त पहावा, जाणावा, ओळखावा आणि त्याची सेवा करण्यासाठी पुढाकार घेता यावा म्हणून आज अंतर्मुख बनून प्रभूकडे विनयशील व परोपकारी हृदय मागू या.
✝️
पहिले वाचन लेवीय १९:१-२,११-१८
वाचक : लेवीय या पुस्तकातून घेतलेले वाचन
“आपल्या शेजाऱ्याचा न्याय निःस्पृहपणे कर."
परमेश्वर मोशेला म्हणाला, “इस्राएलच्या सर्व मंडळींस सांग की, तुम्ही पवित्र असावे, कारण मी परमेश्वर तुमचा देव पवित्र आहे. तुम्ही चोरी करू नये, एकमेकांशी कपटाने वागू नये व लबाडी करू नये. माझ्या नावाची शपथ वाहून आपल्या देवाच्या नावाला कलंक लावू नये, मी परमेश्वर आहे.
आपल्या शेजाऱ्यांवर जुलूम करू नको व त्याला लुबाडू नको, मजुराची मजुरी रात्रीचा दिवस उजाडेपर्यंत आपल्याजवळ ठेवू नको.
बहिऱ्याला शिव्याशाप देऊ नको, ठोकर लागेल अशी वस्तू आंधळ्यापुढे ठेवू नको. तू आपल्या देवाचे भय बाळग. मी परमेश्वर आहे.
न्यायनिवाडा करताना अन्याय करू नको. गरिवाकडे तुच्छतेने पाहू नको आणि सामर्थ्यापुढे नमू नको, आपल्या शेजाऱ्याचा न्याय निःस्पृहपणे कर. आपल्या लोकांमध्ये चहाड्या करीत इकडे तिकडे फिरू नको. आपल्या शेजाऱ्याच्या जिवावर उठू नको, मी परमेश्वर आहे.
आपल्या मनात आपल्या भावाचा द्वेष बाळगू नको. आपल्या शेजाऱ्याची अवश्य कानउघाडणी कर, नाही तर त्याच्यामुळे तुला पाप लागेल. सूड उगवू नको किंवा आपल्या भाऊबंदापैकी कोणाचा दावा धरू नको, तर आपल्या शेजाऱ्यांवर स्वतःसारखी प्रीती कर. मी परमेश्वर आहे.
प्रभूचा शब्द आहे.
सर्व : देवाला धन्यवाद.
First Reading :Leviticus 19:1-2, 11-18
The Lord spoke to Moses, saying, "Speak to all the congregation of the people of Israel and say to them, You shall ball be be holy, for I the Lord your God am holy. You shall not steal; you shall not deal falsely: you shall not lie to one another. You shall not swear by my name falsely, and so profane the name of your God: I am the Lord. You shall not oppress your neighbour or rob him. The wages of a hired worker shall not remain with you all night until the morning. You shall not curse the deaf or put a stumbling block before the blind, but you shall fear your God I am the Lord. You shall do no injustice in court. You shall not be partial to the poor or defer to the great, but in righteousness shall you judge your neighbour. You shall not go around as a slanderer among your people, and you shall not stand up against the life of your neighbour: I am the Lord. You shall not hate your brother in your heart, but you shall reason frankly with your neighbour, lest you incur sin because of him. You shall not take vengeance or bear a grudge against the sons of your own people, but you shall love your neighbour as yourself: I am the Lord.
This is the word of God
Thanks be to God
स्तोत्र १९:८-१०,१५
प्रतिसाद : प्रभो, तुझी वचने आम्हाला आत्मा व जीवन आहेत.
१) प्रभूचे नियम योग्य आहेत.
ते हृदयाला आनंदित करतात.
प्रभूची आज्ञा सुस्पष्ट असते.
तिच्यामुळे ज्ञानचक्षू तेजस्वी होतात.
२) प्रभूप्रणित धर्म विशुद्ध असतो.
तो कायम टिकणारा असतो.
प्रभूचे आदेश यथान्याय असतात.
ते संपूर्णत: सरळ असतात.
३) प्रभूची वाणी परिशुद्ध आहे.
ती अनंतकाळपर्यंत तयार असते.
प्रभूचे निर्णय खरे आहेत.
ते सर्वच्या सर्व न्याय्य आहेत.
४) प्रभो, तू माझा आधार आणि मुक्तिदाता आहेस,
माझ्या मुखातून जे शब्द निघतात
आणि माझ्या मनात जे विचार उठतात,
ते सर्वच्या सर्व तुला आवडोत.
Psalm 19:8, 9, 10, 15
Your words, O Lord, are Spirit and life.
The law of the Lord is perfect;
it revives the soul.
The decrees of the Lord are steadfast;
they give wisdom to the simple.
The precepts of the Lord are right;
they gladden the heart.
The command of the Lord is clear;
it gives light to the eyes. R
The fear of the Lord is pure,
abiding forever.
The judgments of the Lord are true;
they are, all of them, just. R
May the spoken words of my mouth,
the thoughts of my heart,
win favour in your sight,
O Lord, my rock and my redeemer! R
जयघोष
प्रभू परमेश्वर म्हणतो माझ्या जीविताची शपथ,
कोणी दुर्जन मरावा यात मला काही संतोष नाही,
तर त्याने आपल्या मार्गावरून मागे फिरून जगावे,
यात मला संतोष आहे
Acclamation:
Behold, now is the favourable time;
behold, now is the day of salvation.
शुभवर्तमान मत्तय २५:३१-४६
वाचक :मत्तयलिखित पवित्र शुभवर्तमानातून घेतलेले वाचन
“ज्याअर्थी तुम्ही ह्या कनिष्ठ बंधूंपैकी एकासाठी केले त्या अर्थी ते माझ्यासाठी केले आहे."
येशूने आपल्या शिष्यांना म्हटले,"जेव्हा मनुष्याचा पुत्र आपल्या वैभवाने सर्व देवदूतांसह येईल, तेव्हा तो आपल्या वैभवशाली राजासनावर बसेल. त्याच्यापुढे सर्व राष्ट्रे जमवली जातील आणि जसे मेंढपाळ शेरडांपासून मेंढरे वेगळी करतो तसे तो त्यांना एकमेकांपासून वेगळे करील आणि मेंढरांना तो आपल्या उजवीकडे व शेरडांना डावीकडे ठेवील. तेव्हा राजा आपल्या उजवीकडच्यांना म्हणेल, अहो, माझ्या पित्याचे आशीर्वादितहो, या, जे राज्य जगाच्या स्थापनेपासून तुम्हांकरिता सिद्ध केले आहे, ते वतन घ्या. कारण मी भुकेला होतो तेव्हा तुम्ही मला खायला दिले. तान्हेला होतो तेव्हा मला प्यायला पाणी दिले. परका होतो तेव्हा मला घरात घेतले. उघडा होतो तेव्हा तुम्ही वस्त्र दिले. आजारी होतो तेव्हा माझ्या भेटीला आला. बंदिशाळेत होतो तेव्हा तुम्ही माझ्याकडे आला. त्यावेळेस नीतिमान त्याला उत्तर देतील, “प्रभूजी,आम्ही तुम्हांला केव्हा भुकेले पाहून खायला दिले ? केव्हा तान्हेला पाहून प्यायला दिले? तुम्हांला परके पाहून केव्हा घरात घेतले ? उघडे पाहून केव्हा वस्त्र दिले? आणि तुम्हांला आजारी अथवा बंदिशाळेत पाहून केव्हा आम्ही तुमच्याकडे आलो? तेव्हा राजा त्यांना उत्तर देईल, “मी तुम्हांला सत्य सांगतो ज्याअर्थी तुम्ही कनिष्ठ बंधूपैकी एकाला केले, त्या अर्थी ते मला केले आहे. मग डावीकडच्यानाही तो म्हणेल, अहो, शापग्रस्तहो माझ्यापुढून निघा. सैतान आणि त्याचे दूत ह्यांच्यासाठी जो सार्वकालिक अग्नी सिद्ध केला आहे त्यात जा. कारण भुकेला होतो तेव्हा तुम्ही मला खायला दिले नाही. तान्हेला होतो तेव्हा मला प्यायला पाणी दिले नाही परका होतो तेव्हा मला घरात घेतले नाही. उघडा होतो तेव्हा मला वस्त्र दिले नाही आजारी व बंदिशाळेत होतो तेव्हा माझ्या भेटीला आला नाही. त्यावेळेस हेही त्याला उत्तर देतील, प्रभुजी, आम्ही केव्हा तुम्हांला भुकेले, तान्हेले, परके, उघडे, आजारी किंवा बंदिशाळेत पाहिले आणि तुमची सेवा केली नाही? तेव्हा तो त्यांना उत्तर देईल, मी तुम्हांला सत्य सांगतो की, ज्याअर्थी ह्या कनिष्ठांपैकी एकालाही केले नाही, त्याअर्थी ते मला केले नाही. ते तर सार्वकालिक शिक्षा भोगायला जातील आणि नीतिमान सार्वकालिक जीवन उपभोगायला जातील
प्रभूचे हे शुभवर्तमान
सर्व : हे ख्रिस्ता तुझी स्तुती असो.
Gospel Reading:
Matthew 25:31-46
At that time: Jesus said to his disciples, "When the Son of Man comes in his glory, and all the angels with him, then he will sit on his glorious throne. Before him will be gathered all the nations, and he will separate people one from another as a shepherd separates the sheep from the goats. And he will place the sheep on his right, but the goats on the left. Then the King will say to those on his right, 'Come, you who are blessed by my Father, inherit the kingdom prepared for you from the foundation of the world. For I was hungry
and you gave me food, I was thirsty and you gave me drink, I was a stranger and you welcomed me, I was naked and you clothed me, I was sick and you visited me, I was in prison and you came to me. Then the righteous will answer him, saying, 'Lord. when did we see you hungry and feed you, or thirsty and give you drink? And when did we see you a stranger and welcome you, or naked and clothe you? And when did we see you sick or in prison and visit you?" And the King will answer them, Truly, I say to you, as you did it to one of the least of these my brothers, you did it to me." "Then he will say to those on his left, 'Depart from me, you cursed, into the eternal fire prepared for the devil and his angels. For I was hungry and you gave me no food, I was thirsty and you gave me no drink, I was a stranger and you did not welcome me, naked and you did not clothe me, sick and in prison and you did not visit me." Then they also will answer, saying, 'Lord, when did we see you hungry or thirsty or a stranger or naked or sick or in prison, and did not minister to you?" Then he will answer them, saying, 'Truly, I say to you, as you did not do it to one of the least of these, you did not do it to me. And these will go away into eternal punishment, but the righteous into eternal life."
Praise the Lord Jesus Christ .
चिंतन:आजची वाचने आपणांस ह्या जगातील आपल्या क्षणभंगुर अस्तित्वाची जाणीव करून देतात. आपण विश्वास ठेवावा की आपण परमेश्वराची निर्मिती आहोत आणि परमेश्वराने आपणांस पवित्र जीवन जगण्यासाठी पाचारण केले आहे, कारण स्वतः परमेश्वर पवित्र आहे. आपले पावित्र्य आपल्या दररोजच्या दैनंदिन जीवनातून दिसून आले पाहिजे. पवित्र वर्तन म्हणजे आपण चोरी करू नये, लबाडी करू नये,खोटी शपथ वाहू नये, जुलूम करू नये, शिव्याशाप देऊ नये, चहाडी करू नये, द्वेष करू नये, सूड उगवू नये, गरिबांना तुच्छ मानू नये; कारण ह्या युगाच्या समाप्तीला आपल्या सर्वांचा न्याय होणार आहे. आपण ह्या पृथ्वीवरील क्षणभंगुर जीवन सेवामयरित्या जगावे; आपण शेजारप्रीती धारण करावी म्हणजे शेवटी आपणांस त्याचे प्रतिफळ मिळेल आणि आपला परमेश्वर आपणांस सांगेल, "परमेश्वराच्या राज्याचे वतन घ्या" कारण "ज्याअर्थी तुम्ही माझ्या कनिष्ठ बंधुपैकी एकाला केले, त्याअर्थी तुम्ही ते मला केले आहे.” आपण इतरांमध्ये ख्रिस्त पाहायला शिकले पाहिजे; कारण प्रभू येशू त्यांना विशेष म्हणजे गरिबांना स्वतःचे "भाऊ-बहिणी" म्हणून संबोधित आहे. आपले आचरण देखील असे असले पाहिजे आणि इतर सर्वजण माझे भाऊबंध आहेत ह्याचा मला स्वतःच्या स्वार्थामुळे कधीही विसर पडू नये, तर उदारहस्ते इतरांना मदत करण्यासाठी मी नेहमी तयार असले पाहिजे. माझ्या उदारतेचे प्रतिफळ परमेश्वर मला निश्चित देईल.
प्रार्थना :
हे प्रभू येशू, सर्व गरजवंतांमध्ये तुला निरखून पाहण्यास व तुझ्या
सेवेचा अनुभव घेण्यास प्रेरणा व कृपा दे, आमेन.
