उपवासकाळाला सुरवात
शुक्रवार
दि.२४ फेब्रुवारी २०२३
✝️
वर त्यांच्यापासून काढून घेतला जाईल. तेव्हा ते उपवास करतील.”
श्रद्धेला किंवा उपासाला कृतीची जोड असायला हवी. प्रार्थना उपास आणि दानधर्मा बरोबरच आपल्या उपासाला सेवेची जोड द्यायला हवी. यशया संदेष्ट्याने दिलेल्या सल्ल्याप्रमाणे आपण आपल्यातील दुष्टपणा तपासून पाहावा आणि दुष्टतेच्या बेड्या तोडून टाकायला हव्यात.
ह्या उपवास काळात आपल्याला कृतीशील उपवास करता यावा आणि क्षमा, समेट, परोपकार व प्रेम ह्यांचा अविष्कार आपल्या जीवनात दिसून यावा म्हणून प्रयत्नशील बनू या.
✝️
पहिले वाचन यशया ५८:१-९
वाचक : यशया या पुस्तकातून घेतलेले वाचन
"मला पसंत पडणारा असा हा उपवास आहे काय ?"
प्रभू म्हणतो, कंठरव कर, कसर करु नको, आपला स्वर कर्ण्याप्रमाणे मोठा कर. माझ्या लोकांना त्याचे अपराध, याकोबच्या घराण्याला त्याची पातके विदित कर. ते तर रोजरोज माझ्याकडे येतात. माझे मार्ग ते जाणू इच्छितात. धर्माचरण करणाऱ्या व आपल्या देवाचे नियमशास्त्र सोडणाऱ्या राष्ट्राप्रमाणे ते माझ्याजवळ रास्त निर्णय मागतात. देवाची समीपता ते इच्छितात. आम्ही उपवास करतो ते तू का पाहात नाहीस? आम्ही आपल्या जिवाला पीडा देतो, ती तू का लक्षात आणत नाहीस? पाहा, आपल्या उपवासाच्या दिवशी तुम्ही आपले कामकाज चालवता, तुम्ही आपल्या सर्व मजुरांकडून काबाडकष्ट करवता, पाहा तुमच्या उपवासाचा परिणाम तर असा होतो की, तुम्ही त्यावेळी कटकटी करता व दुष्टपणाने मारामारी करता. तुमचा शब्द ऊर्ध्वलोकी ऐकू जावा याकरता तुमचे हल्लीचे उपवास आहेत असे नाही. मला पसंत पडणारा असा हा उपवास आहे काय? मनुष्याच्या जिवाला पीडा व्हावी असा हा तुमचा उपवासाचा दिवस आहे काय ? लव्हाळ्यासारखे आपले डोके लववणे आणि आपल्या अंगाखाली गोणपाट व राख पसरणे याला उपवास म्हणतोस काय? आणि असा दिवस परमेश्वराला मान्य होईल काय? दुष्टतेच्या बेड्या तोडाव्या, जुवाच्या दोऱ्या सोडाव्या, जाचलेल्यांना मुक्त करावे, सगळे जोखड मोडावे, हाच मला पसंत असा उपवास नव्हे काय? तू आपले अन्न भुकेल्यांना वाटावे, तू लाचारांना व निरश्रितांना आपल्या घरी न्यावे; उघडा दृष्टीस पडल्यास त्याला वस्त्र द्यावे, तू आपल्या बांधवाला विन्मुख होऊ नये हाच तो उपवास नव्हे का? असे करशील तर तुझा प्रकाश प्रभातीप्रमाणे फाकेल. तुझी जखम लवकर भरेल. तुझी धार्मिकता तुझ्यापुढे चालेल व परमेश्वर ऐकेल. तू धावा करशील तेव्हा तो म्हणेल, मी येथे आहे.
प्रभूचा शब्द आहे.
सर्व : देवाला धन्यवाद.
प्रतिसाद ५१:३-४,६,१८-१९
प्रतिसाद : हे परमेश्वरा, नम्र व पश्चात्तापी अंतःकरण तू झिडकणार नाहीस.
१) तुझ्या दयेला अनुसरून माझ्या
अपराधाचे कलंक पुसून टाक.
मला धुवून माझा दोष पूर्णपणे दूर कर.
२) माझे अपराध मी जाणून आहे.
माझे पाप मला सतत टोचत आहे.
तुझी केवळ अवज्ञा करून मी पाप केले आहे.
तुझ्या दृष्टीने वाईट ते केले आहे.
३) यज्ञ केल्याने तू प्रसन्न होत नाहीस.
होमार्पणाचीदेखील तुला आवड नाही. देवा,
तुला शरण आलेला आत्मा हाच माझा यज्ञ.
नम्र व पश्चात्तापी अंतःकरण तू झिडकारणार नाहीस.
जयघोष
हे प्रभू परमेश्वरा, तुझ्याशी तादात्म्य पावण्यास, तुझ्याशी संवाद साधण्यास व तुझ्याबरोबर एकरूप होण्यास आम्हाला प्रेरणा व शक्ती दे, तसेच दया कृत्ये करण्यास प्रेरणा दे, आमेन
शुभवर्तमान ९:१४-१५
वाचक : मत्तयलिखित पवित्र शुभवर्तमानातून घेतलेले वाचन
"वर त्याच्यापासून काढून घेतला जाईल. तेव्हा ते उपवास करतील. "
योहानचे शिष्य येशूकडे येऊन त्याला म्हणाले, “आम्ही व परुशी पुष्कळ उपवास करतो पण आपले शिष्य उपवास करत नाहीत. ह्याचे कारण काय ?" येशू त्यांना म्हणाला, “वऱ्हाड्यांबरोबर वर आहे तोपर्यंत त्यांनी शोक करणे शक्य आहे का? तरी असे दिवस येतील की, वर त्यांच्यापासून काढून घेतला जाईल. तेव्हा ते उपवास करतील.”
प्रभूचे हे शुभवर्तमान
सर्व : हे ख्रिस्ता तुझी स्तुती असो.
चिंतन: अन्नाचा त्याग करून उपवास करण्यापेक्षा सेवेद्वारे उपवास करणे खूप महत्त्वाचे आहे. कारण सेवा करून घेण्यापेक्षा सेवा करणे हे सर्व श्रेष्ठ आहे. प्रार्थनेला कृतीची जोड असली तर ती प्रार्थना ऐकली जाते व त्या प्रार्थनेचे फळ आपल्याला मिळत असते. आजच्या वाचनात यशया संदेष्टा इस्रायली लोकांना सांगत आहे, ते जे उपवास करतात, यज्ञ करतात ते सर्व व्यर्थ आहे; कारण दुसरीकडे ते लोकांना छळतात त्यांना त्रास देतात. प्रभू म्हणतो तुम्ही अन्नाचा त्याग करून उपवास करतात ते मला मान्य नाही. परमेश्वराच्या मते खरा उपवास म्हणजे बंदीवानांना मुक्त करणे, भुकेल्यांना अन्न देणे, नग्न लोकांना कपडे देणे, आजाऱ्यांना सेवा देणे हा खरा उपवास होय. येशूच्या शिष्यांना उपवास करण्याबद्दल प्रश्न विचारला जातो. शास्त्री व परुषी हे उपवासाबद्दल खूप कठोर होते. ते केवळ अन्नाचा त्याग करून उपवास करीत असत; त्यामध्ये सेवेचा कोणताही भाग नव्हता. परंतु परमेश्वराने उपवासामध्ये गरीब व गरजू लोकांपर्यंत पोहोचणे याला महत्त्व दिले. गरीब व पिडीत लोकांची चिंता व काळजी न समजता जे उपवासकरतात ते परमेश्वराला मान्य नव्हते. पश्चात्तापाच्या या काळात केवळ अन्नाचा त्याग करून उपवास न करता सेवेद्वारे उपवास करणे महत्त्वाचे आहे. याकडे आपण विशेष लक्ष देऊ या.
प्रार्थना : हे प्रभू परमेश्वरा, तुझ्याशी तादात्म्य पावण्यास, तुझ्याशी संवाद साधण्यास व तुझ्याबरोबर एकरूप होण्यास आम्हाला प्रेरणा व शक्ती दे, तसेच दया कृत्ये करण्यास प्रेरणा दे, आमेन.
सिनडसाठी प्रार्थना
हे पवित्र आत्म्या, तुझ्या नावाने एकत्र येऊन
आम्ही तुझ्यासमोर उभे राहतो.
तू आमचा एकमेव मार्गदर्शक आहेस,
आमच्या हृदयात तू वस्ती कर;
आम्ही पुढे कसे जावे याबद्दल आम्हांला मार्गदर्शन कर
आणि त्या मार्गाशी आम्हांला एकनिष्ठ ठेव.
आम्ही दुर्बळ आणि पापी आहोत;
अस्थिरतेपासून आम्हाला दूर ठेव;
अज्ञानाने आमचा मार्ग भ्रष्ट होऊ देऊ नकोस,
पक्षपाताचा आमच्या कृतीवर प्रभाव पडू देऊ नकोस.
हे पवित्र आत्म्या,
तुझ्यामध्ये आम्हाला आमचे ऐक्य पाहू देः
म्हणजे आम्ही शाश्वत जीवनाकडे एकत्र वाटचाल करू
आणि सत्याच्या व योग्यतेच्या मार्गापासूनआम्ही भरकटणार नाही.
पिता आणि पुत्र ह्यांच्या ऐक्यात
तू सर्वत्र आणि सर्वकाळ कार्य करतोस
त्या तुझ्याकडे हे सर्व आम्ही मागतो, आमेन !
✝️